Plantenkennis met passie en inzicht

ARTIKEL

Linde Kruese, vrijdag 14 februari 2020

173 sec

Plantenkennisdocente Ingrid van der Ven heeft een duidelijke missie: zorgen voor veel meer kennis van beplanting, zowel binnen als buiten de groensector. Hoe? Door inzicht te geven in de wereld van planten en door processen, verwantschappen en plantennamen begrijpelijk te maken. Haar lessen worden gekenmerkt door haar grote passie voor planten en brede kennis van de plantenwereld. De combinatie van laagdrempeligheid en hoge kwaliteit vormt de sleutel tot succes van de plantenkenniscursussen van de Ontwerpacademie, met als hoger doel een verbreding van de "groene horizon". De bevlogen docente aan het woord.

Plantenkennisdocente Ingrid van der Ven

Dat er behoefte is aan meer kennis van beplanting, is algemeen bekend. Bij behoefte hoort aanbod en dus is er ook een groeiende behoefte aan goed groenonderwijs. Dat merken ze bij de Ontwerpacademie de laatste jaren absoluut. In uitgave 7 van De Hovenier in 2019 stond een schematisch overzicht van geïnventariseerde meningen uit de groensector over plantenkennis en het plantenkennisonderwijs. Er kwam duidelijk naar voren dat er behoefte is aan verbetering van het onderwijs. Van der Ven: 'Naar mijn idee is het belangrijk dat groenonderwijs niet alleen plantkenmerken overbrengt, maar vooral ook inzicht geeft. Inzicht in beplanting is harder nodig dan ooit, met alle actuele discussies over klimaatverandering, ecologie, biodiversiteit en duurzaamheid.'

De tekst loopt door onder de afbeelding

Inzicht in planten leer je niet met een app, maar met goed onderwijs.

Gebrek aan samenhang

Het vak plantenkennis is eigenlijk een verzameling van allerlei specialismes: biologie, ecologie, familieleer (taxonomie), vegetatiekunde (syntaxonomie), morfologie, evolutieleer, nomenclatuur, bodemkunde en cultuurhistorie. 'Natuurlijk hoeven we in de dagelijkse praktijk van aanleg en beheer geen specialist te zijn in al deze onderdelen, maar we moeten wel beseffen dat planten geen optelsommen zijn van kenmerken. Planten vormen een onderdeel van een complex van factoren. Kennis hiervan is onder andere belangrijk bij thema's als ecologische, klimaatbestendige en duurzame beplanting. Thema's waarmee de groene sector in de praktijk vaak weinig raad weet, maar die bij veel opdrachtgevers hoog op de agenda staan', aldus Van der Ven. In de huidige digitale wereld met apps en Google zijn zoektermen snel ingetoetst, maar met al deze losse informatie heb je nog geen inzicht in de processen. Hoe handig ook, zonder inzichtelijke kennis versterkt een app juist eerder het gebrek aan structuur en samenhang bij plantkeuzes. Een leuke compositie is nog geen goed beplantingsplan.

'We moeten beseffen dat een plant geen optelsom van kenmerken is'

Belang van goed plantenkennisonderwijs

Voor een goede toepassing van beplanting is het belangrijk om inzicht te hebben in de diverse specialistische raakvlakken. Het onderwijs heeft als taak om dit inzicht te bieden, om selectief relevante informatie te verwerken tot een samenhangend en kwalitatief hoogstaand lesprogramma. Als docente plantenkennis ziet Van der Ven het als haar missie om plantenkennis voor iedereen begrijpelijk en toegankelijk te maken, ongeacht voorkennis. 'Met de juiste uitleg wordt de logica zichtbaar en is het vervolgens makkelijker om informatie te onthouden. Dan blijken planten geen losse elementen te zijn met schijnbaar willekeurige namen. Naast de theorie is bij plantenkennis het levende plantmateriaal essentieel. Onze plantenkennislessen zijn gesplitst in een Powerpoint-deel en een buitenlesdeel. Tijdens het Powerpoint-deel komen naast de theorie diverse plantdelen aan bod. Om de volledige planten te bestuderen, gaan we met de cursisten in het tweede deel van de les naar buiten. Onze overbuur, Groothandelscentrum Greenlink, beschikt over een zeer ruim sortiment, zodat we de volledige planten vervolgens kunnen zien, voelen en ruiken. Het structureel kunnen aanbieden van levend plantmateriaal tijdens de lessen is een van de belangrijkste redenen voor onze vestigingslocatie in Hazerswoude-Dorp/Boskoop, het Groene Hart. Deze bewuste keuze zegt veel over onze gedrevenheid om kwalitatief goed onderwijs te geven.'

'Als docente plantenkennis wil ik plantenkennis voor iedereen begrijpelijk en toegankelijk maken.'

Onderwijs naar behoefte

Van der Ven: 'Om ons lesprogramma zo toegankelijk mogelijk te maken, hebben onze plantenkenniscursussen een carrouselvorm. Hierdoor zijn er jaarrond instapmogelijkheden, gaan de cursussen altijd gegarandeerd door en is er geen wachttijd om te starten. Daarnaast zijn er zowel compacte als uitgebreide cursusvormen en kun je ook kiezen voor losse modules, gericht op bepaalde plantgroepen. Dankzij al deze mogelijkheden kunnen cursisten hun lesprogramma grotendeels kunnen afstemmen op hun persoonlijke behoefte en mogelijkheden. Een vorm van onderwijs die past bij deze tijd: toegankelijk, individueel en efficiënt.'

De tekst loopt door onder de afbeelding

Levend plantmateriaal is essentieel voor plantenkennis en komt in elke les aan bod.

Explosieve groei

In een paar jaar tijd heeft de Ontwerpacademie een explosieve groei doorgemaakt. Vanwege de grote belangstelling is de cursus plantenkennis uitgebreid van één naar vier lesgroepen. Vooral de uitgebreide cursus Plantenkennis Compleet is favoriet, omdat hierin alle plantgroepen aan bod komen die geschikt zijn voor de buitenruimte. Studenten ontwikkelen hierdoor een heel brede kennis van planten. De cursus is modulair en heeft veel diepgang. Taxonomie en ecologie, bijvoorbeeld, vormen een vast en vanzelfsprekend onderdeel. De cursus Plantenkennis Basis is populair bij hoveniers vanwege de compacte opzet. Binnen tien lessen leer je de gangbaarste planten herkennen en benoemen. Je krijgt bij elke plant een duidelijk beeld van de eigenschappen, heel concreet en praktijkgericht. Het lesmateriaal van alle cursussen is digitaal, voorzien van veel fotomateriaal en heldere plantbeschrijvingen en vormt een mooi naslagwerk waar je jaren plezier van hebt. De plantenkenniscursisten van de Ontwerpacademie hebben een heel uiteenlopende achtergrond. Eén ding hebben ze gemeen: hun kennis van én liefde voor planten zijn enorm toegenomen door het volgen van de cursussen, en dit steken ze niet onder stoelen of banken.

Een detail zoals een bladrand kan bepalend zijn bij de determinatie van planten.

LOGIN   met je e-mailadres om te reageren.

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

download artikel

Tip de redactie