Vijfduizend liter regenwateropslag onder de grond

ARTIKEL

Tanja Speek, dinsdag 24 januari 2023

302 sec

'Ik ben niet bang om bakzeil te halen bij een klant'

Hovenier Rob Mocking van Dutch Quality Gardens werkte samen met watertechnisch specialist Chiel Hubers van Aquaco aan een tuin met watertank voor opslag en gebruik van regenwater. Oorspronkelijk was deze alleen bedoeld voor beregening van de tuin, maar na wat goede gesprekken over deze investering stelden ze het plan bij. De watertank kwam er, maar mét een aansluiting op het huis. 'Het probleem met regenwater voor de tuin is dat je het niet nodig hebt als het valt, en dat het zo op is als je het nodig hebt.'


Trots laat Rob Mocking van Dutch Quality Gardens, Mocking Hoveniers de foto's zien van een tuin bij een nieuwbouwproject die hij met zijn team heeft aangelegd. Een grote tuin in Amersfoort, met flinke hoogteverschillen en trappen van cortenstaal met brede groene taluds ertussen, die de begane grond van het huis verbinden met het souterrain aan de achtertuinzijde. Op de foto's van de aanleg van de tuin is te zien hoe een grote, zwarte, kunststof watertank van vijfduizend liter onder het gras ingegraven wordt. 'Het was een belangrijke wens van de klant om regenwater duurzaam te benutten in de tuin.'
De opdrachtgevers van deze tuin zijn Cecile Knops en haar man Julian Kreuk. Eigenlijk hadden ze geen verhuisplannen, maar toen kwam er een heel bijzondere plek vrij. 'We hadden een fijn huis met een leuke tuin van zes bij tien. Toen zagen we dat er zestig kavels in de verkoop kwamen op een wel heel bijzondere plek: prachtig op een berg aan de rand van Amersfoort. Die kans hebben we gegrepen.'
Het betekende ook een grotere tuin. 'En we hebben niet echt groene vingers.' Ze besloten er toch voor te gaan. Dat er in de tuin ruimte moest zijn voor duurzame wateropslag, stond al snel vast voor het stel. 'We hebben een duurzaamheidsdag van onze gemeente bijgewoond. Daar deden we veel goede ideeën op, onder andere over het gebruik van regenwater met een grote tank onder de grond.'

Het eerlijke gesprek

Toch had het nog wat voeten in de aarde voor deze plannen werkelijk uitgevoerd werden. Het totale project was al door Mocking berekend en toegezegd aan de klant. Voor de aanleg van de beregening en de installatie van de grondwatertank had hij Chiel Hubers van Aquaco benaderd. Aquaco is specialist in de aanleg en het onderhoud van watertechnische installaties voor onder meer sportverenigingen en industrie, maar bijvoorbeeld ook van fonteinen in parken en tuinen. Hubers en Mocking hadden al eerder samengewerkt en het contact voor dit project was snel gelegd. 'Maar voor ik dit project toezegde', zegt Hubers, 'wilde ik toch eerst het eerlijke verhaal met de klant delen. Duurzaam gebruik van regenwater is goed, maar financieel krijg je dat er niet uit. Ik ben dan niet bang om bakzeil te halen bij een klant. De investering voor de aanleg is hoog, terwijl de winst die je boekt maar heel beperkt is. Het probleem met regenwater voor de tuin is dat je het niet nodig hebt als het valt, en dat het zo op is als je het nodig hebt.' Hovenier Mocking reageert instemmend: 'Voor een tuin als deze, met een flink gazon, diverse beplanting en op zandgrond, gebruik je voor één flinke sproeibeurt zo vijfduizend liter water. De volle regenwatertank, dus.'
Het eerlijke gesprek werd gevoerd, in de bouwkeet naast het nieuwbouwproject. De opdrachtgevers stelden hun wens bij. De wateropslag moest er komen, maar nu zou het regenwater ook gebruikt worden in hun huis, voor het doorspoelen van het toilet en voor de wasmachine. Hiermee kunnen ze het water ook nuttig gebruiken in tijden met veel regen - een nog grotere inzet op duurzaamheid, dus.

Rob Mocking

Welstandscommissie

Gelukkig hadden Knops en haar man al vroeg in de planning van de bouw contact gezocht met een hovenier. 'De eerste stap was natuurlijk om een huis te ontwerpen met een architect. Maar al snel moesten we ook aan de slag met plannen voor de tuin. Alle plannen moesten voor een vergunning langs de welstandscommissie. En die wilde ook al snel de eerste plannen voor een tuin zien.' Voor inspiratie gingen ze op bezoek bij Appeltern. 'Het bedenken van een tuin met al die hoogteverschillen was een flinke opgave. Bij Appeltern hebben we een lezing gevolgd over tuinontwerpen. Daar kwamen we ook met een aantal hoveniers in contact. We besloten uiteindelijk met Rob Mocking en zijn team in zee te gaan.'
Hubers was niet de enige die niet direct enthousiast was over hun plannen voor het gebruik van regenwater. 'Ook de aannemer van ons huis was huiverig voor het idee. Het zou veel gedoe zijn, er moesten uit voorzorg dubbele leidingen komen. Ook vroeg hij zich af wat het regenwater met de leidingen zou doen en of het water wel schoon genoeg zou zijn. We waren verbaasd, want we hadden juist positieve verhalen gehoord. En we begrepen dat het in België zelfs verplicht is om bij nieuwbouw een regenwateropslag aan te leggen.' Ze lieten zich niet zomaar uit het veld slaan. Ze gingen rondvragen bij andere projecten in de buurt waarbij mensen regenwatergebruik gebruikten in hun huis en hoorden dat het prima kon.

Dubbele leidingen

Het hielp enorm dat het huis en de tuin nog in aanbouw waren. 'Veel leidingen moesten dubbel gelegd worden, voor het geval dat we in de toekomst het toilet en de wasmachine toch op leidingwater zouden willen aansluiten. Omdat de installateur toch bezig was, was het een kleine moeite om dat te doen. De dubbele leidingen bleken gelukkig niet nodig.'
Technisch gezien was het geen ingewikkelde opdracht. Met een graafmachine werd er een flink gat gegraven waar de watertank in paste. Het regenwater komt vanaf het dak de ondergrondse tank in. Veel van het zand blijft dan al achter. Daarna gaat het door een filter naar het huis of naar de beregening van de tuin. 'In de tank ligt een vlotter die het waterpeil meet. Als er te weinig regenwater in zit, wordt de watervoorziening automatisch aangevuld met leidingwater', legt Hubers uit. Ze stelden ook de sproei-installatie goed in, wat wel een technisch hoogstandje was. 'De besturing van het systeem kan op afstand worden ingesteld en houdt rekening met weersvoorspellingen. Dat draagt allemaal bij aan de duurzaamheid.'

Chiel Hubers van Aquaco

Water te goedkoop

Knops en haar man wonen sinds oktober 2021 in het huis. Ze zijn nog steeds heel trots op hun keuze. 'Afgelopen jaar hebben we nog veel leidingwater verbruikt. Het was een uitzonderlijk droge zomer, en we hadden een nieuw aangelegde tuin. Die moesten we vaak beregenen om de tuin een goede start te geven.' Het gebruik van regenwater voor wc en wasmachine bevalt de bewoners prima. 'Het water is veel zachter dan leidingwater. Ik heb de helft minder wasmiddel nodig. En het water is heel schoon; je ruikt er niets aan.'
Ze willen hun verhaal graag delen met anderen. 'Als je er puur met een financiële bril naar kijkt, is het geen goed idee. De installatie kost een paar duizend euro. Maar het is fijn dat we dit kunnen doen. Het leidingwater in Nederland is gewoon veel te goedkoop. En voor dit soort projecten bestaat helemaal geen subsidie; dat is toch te gek voor woorden.'
De wens om een duurzame tuin te hebben ziet Mocking steeds meer bij zijn klanten. Ook groeit het besef dat het geen goed idee is om alles te betegelen vanwege het risico op wateroverlast. 'Het is ook de eerste van de vier basisregels die we bij Dutch Quality Gardens hanteren: één derde van de tuin betegelen en twee derde groen houden.' En die regel is van groot belang voor Mocking. 'Als een klant toch alles wil betegelen, zijn wij niet de juiste partij en zullen ze naar een ander moeten gaan. Dat is juist waarmee we ons kunnen onderscheiden. Een project als dit is dan heel leuk. Het helpt me om voorop te blijven lopen in mijn werk.'

Het goede voorbeeld

Hubers ziel al langer hoe het denken over de opslag van regenwater verandert. 'Nederland had voorheen vooral problemen met de afvoer van water; het teveel moest altijd snel afgevoerd worden. Nu, met toenemende droge periodes, krijgt de berging van water steeds meer aandacht. Wij hebben veel projecten bij sportparken en fonteinen van gemeentes. Het gebruik van een regenwateropslag is daarbij nu heel gebruikelijk. Ik weet inmiddels uit ervaring hoe zo'n idee zich verspreidt: overheid en gemeentes geven het goede voorbeeld met dit soort initiatieven en langzamerhand wordt dat voorbeeld opgevolgd in privétuinen.'
Zichtbaar trots legt hij uit dat Aquaco steeds weer innoveert om beregening zo duurzaam mogelijk aan te pakken. 'We werken bijvoorbeeld aan waterbuffers onder sportvelden en aan slim aangestuurde sproeiers waarmee je de helft van het water en de stroom kunt besparen. Daarnaast zijn we bezig met sensoren in de grond die de vochtigheid meten, zodat we nog efficiënter kunnen beregenen.'
Eind november kondigde minister Mark Harbers van Infrastructuur en Waterstaat aan dat het drinkwatergebruik in Nederland flink omlaag moet. Het doel is dat het gebruik in 2035 twintig procent lager is dan in 2022. De opdracht om het gebruik te minderen geldt voor bedrijven en voor huishoudens. Deze prachtige tuin is een voorbeeld van wat er mogelijk is.

LOGIN   met je e-mailadres om te reageren.

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

download artikel

Tip de redactie