Prairie Garden van Lageschaar Vaste Planten ook voor particulieren |
|
|
|
|
| Marleen Arkesteijn,
maandag 6 december 2021 |
 |
| 363 sec |
Duurzaam, onderhoudsvriendelijk, extra biodiversiteit
Onderhoudsarm en klimaatbestendig kunnen goed samengaan. Gelukkig dringt het besef door dat een onderhoudsarme tuin niet per se bestraat hoeft te zijn. Hoveniers kunnen hun klanten alternatieven bieden en vertellen hoe ze hun tuin kunnen vergroenen. Een van deze alternatieven is de Prairie Garden van Lageschaar Vaste Planten. De borders hebben een enorme belevingswaarde. Deze border heeft maar één keer per jaar - vlak na de winter - een grote onderhoudsbeurt nodig en verder alleen enkele kleine wiedbeurten.
| De borders van Lageschaar |
Mensen raken er steeds meer van doordrongen dat we anders om moeten gaan met de aarde. Heftige regenval, droogte en hoge temperaturen zijn signalen dat er iets aan de hand is. Tuinen met meer groen en minder bestrating zijn beter bestand tegen extremen. Groene planten geven verkoeling tijdens zomerse hittepieken, verlagen de hoeveelheid fijnstof, nemen CO2 op en dragen bij aan de biodiversiteit, door te zorgen voor goede leefomstandigheden voor vogels, insecten en andere dieren. De opvang en afwatering in de borders verloopt gelijkmatiger. Juist hoveniers zijn in de positie om mensen te helpen vergroenen en alternatieven aan te reiken.
Prairie Garden
'Veel mensen willen graag met een glas wijn in een mooie tuin zitten zonder daarvoor eerst uren in die tuin te moeten werken. De Prairie Garden is een mogelijke oplossing. De beplanting is onderhoudsvriendelijk en heeft een enorme belevingswaarde', zegt Laurens Lageschaar. Hij is de bedenker van verschillende onderhoudsarme natuurlijke concepten, die hij in eerste instantie ontwikkelde voor het openbaar groen. De gedachte dat het anders kan, ontstond al vroeg. 'Als kind liep ik rond in de natuur en verbaasde me erover dat het er zo mooi groen uit zag zonder dat iemand er wat aan deed. Dat moet ook mogelijk zijn in een tuin', dacht hij toen al.
Lageschaar begon in 1977 als hovenier en kweker, maar stopte in 1984 met het hovenierswerk, omdat dit niet meer te combineren was met de kwekerij. Hij besloot zich, na een vraag vanuit een gemeente, te richten op onderhoudsarme beplantingen voor - in eerste instantie - het openbaar groen. Hij ontwikkelde drie concepten, waaronder Prairie Garden.
 | | Laurens Lageschaar (l) en servicepartner Paul Blomberg |
|
|
Definitie
Waarin onderscheidt een Prairie Garden of prairieborder zich van een gewone vasteplantenborder? 'De border bestaat uit verschillende soorten langbloeiende vaste planten en siergrassen die steeds in verschillende combinaties terugkomen - in tegenstelling tot gewone vasteplantenborders, waar de planten in groepen bij elkaar staan.'
Ook de aanleg van deze prairieborder verloopt anders. 'De grondvoorbereiding is het fundament van de beplanting. Na een goede voorbereiding van de bodem wordt deze afgedekt met een laag lavagesteente van 8 cm. Het lavagranulaat houdt kiemend onkruid grotendeels tegen en zorgt voor een goede waterhuishouding voor de planten. De laag kan in een derde van het volume regenwater vast houden. Dat maakt de tuin bestand tegen extreme hoosbuien en voorkomt uitdroging van de grond en prairieplanten.' Voor het grondwerk en de aanleg verwijzen wij door naar de hovenier. Zo ontstaan er ook op dit vlak weer mooie samenwerkingen.
Het systeem is onderhoudsvriendelijk. Één keer per jaar, aan het einde van de winter, moet je de beplanting afmaaien. Daarna zijn er nog enkele kleine wiedbeurten nodig.
Planten met een functie
De plantensoorten hebben allemaal hun functie in de border. 'Het zijn structuurplanten, accentplanten (die op het moment bloeien - voor en na de bloei worden het weer begeleiders), begeleiders en strooiplanten. De combinaties zijn zo samengesteld dat ze elkaar niet verdringen. Planten die te veel uitzaaien, gaan er tijdens de selectie van een nieuw mengsel weer uit.' Natuurlijk speelt de omgeving ook een rol bij de plantenkeuze. Hoe staat het met de bezonning van de standplaats en de bodemgesteldheid; om welke grondsoort gaat het, hoe is de voorbereiding van de grond, wat is de dikte van de teeltlaag en is de standplaats nat of droog? Ook de smaak van mensen, qua hoogte en kleurstelling, speelt mee.
 | | Er zijn 36 verschillende Prairie Garden-combinaties die ook in particuliere tuinen toegepast kunnen worden. Er komen steeds meer nieuwe voorbeelden bij. |
|
|
De borders van Lageschaar
In de inspiratieborders bij het bedrijf liggen op dit moment 31 voorbeeldborders met standaard combinaties voor de particuliere tuin. 'Er komen nog vijf nieuwe borders bij, die we als proef hebben aangeplant. Straks hebben we dus 36 verschillende Prairie Garden-combinaties die we toe kunnen passen in de particuliere tuin. Als je dan ook de andere concepten- Fleur Robuste en Fleur Dansante - meerekent, kom je op 58 voorbeeldbeplantingen. In deze showtuinen ontwikkelen we onze kennis. Hoveniers kunnen zelf komen kijken, maar ze kunnen hun klanten ook sturen. De borders van Lageschaar zijn zeven dagen per week geopend en vrij toegankelijk. 'Als klanten toch iets anders willen, kunnen we dat natuurlijk op maat maken.'
Floriade 2012 en 2022
Het idee om prairieborders voor particuliere tuinen te ontwikkelen, ontstond in 2012, na de Floriade in Venlo. 'We kregen toen veel aanvragen van particulieren. Als we voor een project een beplantingsschema maken, kost dit 500 à 600 euro. Dat is voor een tuin van 20 m2 veel te duur. Daarom hebben we de verschillende combinaties ontwikkeld en kunnen we de borders per m2 verkopen. Zo kunnen we de prijs laag houden.'
Sinds de vorige Floriade is er een gestage vraag naar onze prairietuinen. Het ontzorgen van de hovenier gaat steeds verder. 'Wij hebben veel vakkennis opgebouwd in de loop der jaren, die we graag in onze beplantingsplannen implementeren. Wij bezoeken nationaal en internationaal veel tuinen en tuinshows om inspiratie en nieuwe kennis op te doen.
De komende Floriade is Lageschaar weer met een inzending aanwezig. 'De grondsoort in Almere is klei. Dat vraagt om een andere soortkeuze. We proberen onze concepten steeds beter te maken.'
Kennisoverdracht
Lageschaar legt zelf geen tuinen aan, maar werkt samen met hoveniers. 'Dit kunnen servicepartners zijn: hoveniers die regelmatig met onze beplantingsconcepten werken. We kijken hoe de samenwerking verloopt en of die bij onze werkwijze en visie past. Als dat allemaal goed gaat, kunnen we onze klanten verwijzen.' Op dit moment heeft Lageschaar ongeveer veertig servicepartners. Het komende seizoen komen er nog enkele bij. 'We hebben in het land nog wat plekjes vrij. We streven ernaar om landelijk een goede dekking te hebben. Soms hebben we plaats voor twee servicepartners: één voor particulieren en één voor het openbaar groen.'
Op het bedrijf is er een trainingsruimte, waar trainingen, voorlichtingen en presentaties plaatsvinden. 'Dat ligt nu vanwege corona even stil. Het is de bedoeling dat we dat deze winter weer oppakken. Trainingen op locatie zijn ook mogelijk. Dan bereik je iedereen die zich in een bedrijf met deze werkzaamheden bezighoudt.'
De voordelen van Prairie Garden
Er zijn meerdere redenen om voor Prairie Garden te kiezen:
• Jaarrond aantrekkelijk
• Zeer onderhoudsvriendelijk
• Goede waterhuishouding
• Hittebestendig
• Versterkt de biodiversiteit
• Optimale natuurbeleving
|
Paul Bloemberg kiest voor veel groen en zo min mogelijk verharding
Paul Bloemberg, hovenier in Zevenaar, legt de laatste tien jaar steeds vaker klimaatbestendige tuinen aan. Hij wijst de klanten die om een onderhoudsvrije tuin vragen op de nadelen van een dichte bestrating en de voordelen van groen. De prairietuin vindt hij een mooi voorbeeld van een groene tuin, met mooie beplanting die weinig onderhoud nodig heeft.
Paul Bloemberg heeft inmiddels dertig jaar een hoveniersbedrijf. Meteen na zijn opleiding aan de Middelbare Tuinbouwschool ging hij aan de slag. 'Het was een gigantische stap, maar ik zou het zo weer doen', zegt hij. Hij richt zich op middelgrote tot kleine tuinen - particuliere tuinen en bedrijfstuinen, vooral het kleinschalige en fijne werk.
Prairie Garden
Sinds het voorjaar van 2019 is hij servicepartner van Lageschaar Vaste Planten. 'Ik werk al 25 jaar met vaste planten van Lageschaar. Ik heb sinds 2015 ervaring met de aanleg van hun prairietuinen. Vanaf 2019 werd dit concreter, toen ze mij vroegen om servicepartner te worden. Sindsdien krijgt hij extra ondersteuning en advies.
De hovenier ziet duidelijke voordelen in dit tuintype. 'Je knipt alles vlak na de winter af en verder hoef je nauwelijks iets te doen. Het is een duurzaam systeem met een goede waterhuishouding. Een Prairie Garden is eigenlijk jaarrond mooi, behalve als die net is afgeknipt.' Naar schatting legt hij jaarlijks acht tot tien van deze tuinen aan. Hij heeft de indruk dat de belangstelling langzaam toeneemt.
 | | Met de door Lageschaar ontwikkelde prairieschop kun je de planten in de grond zetten zonder dat grond en lava vermengd raken |
|
|
Voorbereiding en aanleg
Geïnteresseerde klanten laat hij aan de hand van een mengselkaart zien welke combinatiemogelijkheden er zijn, qua hoogte en kleur. Hij stuurt ze naar de demotuin van Lageschaar, waar ze de verschillende plantcombinaties op verschillende momenten in het jaar kunnen bekijken. Bijvoorbeeld in mei en augustus. Dat geeft een totaal verschillend beeld.
De hovenier merkt dat een deel van zijn klanten aanvankelijk denkt dat een Prairie Garden veel onderhoud vergt. 'Je kunt 90% in het voorjaar afknippen. Voor de rest volgt de beplanting elkaar in bloei op. Als de ene plant is uitgebloeid, heeft een andere het al weer overgenomen.'
Als Bloemberg een prairieborder aanlegt, begint hij met de voorbereiding van de bodem. Zo nodig neemt hij een grondmonster en past hij de grond aan met extra humus. De grond moet voor de aanleg onkruidvrij zijn. Dat wil niet zeggen dat er dan geen nieuw onkruid opkomt. Een nieuwe tuin moet je het eerste jaar sowieso goed schoon houden. Dat voorkomt 80% van de problemen. Vervolgens brengt hij een laag van 8 cm lavamix op. Voor het planten gebruikt hij de door Lageschaar ontwikkelde prairieschop. 'Met deze schop kun je de planten in de grond zetten zonder dat grond en lava vermengd raken.'
Inboetplicht
In tegenstelling tot andere tuinen is de uitval bij dit tuintype laag. 'We planten zeven tot acht stuks per vierkante meter. Als er dan een plant uitvalt, mis je hem niet. Naast iedere plant staat een andere soort. In tegenstelling tot de vasteplantenborder waarbij er tien tot twaalf planten van dezelfde soort bij elkaar staan. Als er dan drie of vier uitvallen, zie je het wel.' Een lagere uitval is voordelig voor de hovenier, die een inboetplicht heeft. Er hoeft nauwelijks iets aangevuld te worden.
Extra kosten in drie jaar terug verdiend
Bloemberg schat dat het systeem, inclusief de lavalaag, in aanschaf zo'n 30% tot 50% duurder is dan een 'gewone' vasteplantenborder. Hij denkt dat deze extra kosten na drie jaar weer terugverdiend zijn. 'De onderhoudskosten zijn laag. Je hoeft na een paar jaar ook geen nieuwe planten te kopen of eventuele extra arbeid te betalen om ze erin te zetten. Je moet hooguit na drie of vier jaar een keer de lava aanvullen. Dan krijgt het gelijk weer een frisse uitstraling. Je kunt dit vergelijken met een splitvak. Dat vul je ook eens in de paar jaar aan.'
Combinatie
De uitstraling van een prairieborder is anders dan die van een gewone vasteplantenborder. Bloemberg vindt dat de prairieborder beter tot zijn recht komt door deze te combineren met andere typen beplanting, zoals een grasveld, vasteplantenborder, bomen en heesters. 'Prairieplanten staan over het algemeen meer in de zon. Met hun hoge belevingswaarde zijn ze een mooi vervolg van het terras. Verder naar achteren kun je kiezen voor een heesterbeplanting. Ook kun je een combinatie maken met een mooie solitaire heester in de border. Dat is allemaal afhankelijk van de situatie, de grootte van de tuin én de wensen van de klant.' Rondom het bedrijfspand heeft Bloemberg een tuin van 11.000 m2 met genoeg voorbeelden.
|
|
| Er zijn nog geen reacties. |
Tip de redactie
|
