Rumex bouwt eigentijdse machines in nieuw jasje op basis van verbeteringen

ARTIKEL

Broer de Boer, vrijdag 5 juni 2020

276 sec

Klantspecifiek bouwen in Mook

Nu al besteedt uw vakblad De Hovenier aandacht aan een nieuwe doorzaaimachine. Die bestaat niet alleen op papier, maar is reeds als prototype in gebruik. Dit najaar krijgt u hem te zien op de vakbeurs in Hardenberg. Voorlopig noemen ze hem F1300, omdat hij met een werksnelheid van 6,6 km/u zo snel als een racewagen loopt.

Nieuwe doorzaaimachine van Limburgse bodem

De geestelijke vader van de nieuwe doorzaaimachine geeft het meteen toe: F1300 is geen smaakmakende naam voor een moderne machine als deze. 'We denken hard na over een passende naam. Als iemand een goede suggestie heeft, is die welkom.' Dat zegt Wouter Broens, eigenaar/directeur van de piepkleine machinefabriek Rumex Pro in Mook (Limburg). Dit bedrijf is ooit gestart met het bouwen van maaikorven. Broens vertelt: 'In een gesprek met Kruse uit Ootmarsum vroeg ik hem wat hij wilde verkopen. Dat bleek een maaikorf te zijn! Zo is de Rumex-maaikorf ontstaan. Mijn ogen gingen pas goed open toen hij op Groentechniek in Biddinghuizen maaikorven aan de man wist te brengen. Maar dat ging niet vanzelf. Prijstechnisch viel de bouw niet mee en we zijn zelf onderdelen gaan maken om de bouwkosten zo laag mogelijk te houden. Vervolgens kwamen we in contact met het waterschap Rijn en IJssel. De vraag was of wij een 7 meter grote inklapbare maaikorf konden bouwen. We tekenden toen een nieuw model maaikorf om aan hun wensen te voldoen.' Op basis daarvan bouwde Broens grotere, custom-made machines voor een hoger segment. Hij bracht veranderingen aan bestaande machines aan en bouwde onder eigen naam een maaiarm en een overrijdbaar frame. Helaas moest hij tot de conclusie komen dat Rumex hiervoor te klein is: 'Vanaf toen ben ik mij meer op kleinere machines gaan richten', vervolgt Broens. 'Ik kwam in contact met Erik Duteweert van MW Machines en er ontstond een fijne samenwerking. Samen gingen we klantgericht nieuwe machines ontwikkelen, zoals onkruidborstels, speciaal voor Shibaura-trekkers, die met lage druk en weinig liters kunnen werken. Daarnaast bouwden we vervolgens veegmachines en stobbenfrezen. En toen was er vraag van twee klanten naar een doorzaaimachine.'

'We denken hard na over een passende naam'

De 32 speciaal vormgegeven aandrukwielen dragen bij aan kwaliteitszaaiwerk.

De doorzaaimachine

Twee jaar geleden startte Broens dit project om een goede, betaalbare doorzaaimachine voor hoveniers te ontwikkelen. Samen met twee klanten bracht opdrachtgever MW Machines Rumex op de hoogte van een aantal tekortkomingen bij bestaande doorzaaimachines. Broens: 'Duteweert gaf aan dat er in de praktijk vraag was naar een simpele en betaalbare machine om te gebruiken achter compacttractoren. Er was behoefte aan een machine met een lager eigen gewicht en een compacte bouw, zodat compacttractoren van bijvoorbeeld 20 pk ermee overweg kunnen. Daarnaast moet de machine ook zwaar uitgevoerd zijn voor professionele inzet. Zo zijn we aan het tekenen en ontwikkelen geslagen. We kwamen tot de slotsom dat het ideaal zou zijn om één zaai-element te hebben, dat snijdt, gleuven verbreedt en weer dichtdrukt nadat het graszaad erin gevallen is. Zo'n systeem volgt de ondulaties veel beter, met als gevolg dat het zaaizaad overal op de ingestelde diepte in de grond komt. Ons nieuwe zaai-element bestaat uit twee niet-aangedreven kouters, die onafhankelijk van elkaar draaien: een draaiend meskouter dat de zode opensnijdt, en vervolgens een kouter dat de gemaakte snede als het ware naar buiten kneedt.' Volgens Broens is het effect hiervan dat het tweede 'zaaikouter' geen opgefrommelde graszode omhooghaalt en dat de graszode niet stukgetrokken wordt. Zo ontstaan er mooie zaaibedjes en wordt het graszaad 4 cm uit elkaar gezaaid, want dat is de afstand tussen de zaai-elementen. Vervolgens wordt de snede in de graszode door een kunststof loopwiel aan hetzelfde element weer dichtgedrukt en het afgedekte zaad keurig aangedrukt.

'Er kwam vraag van twee klanten naar een doorzaaimachine'

Een soort excentriek

De 32 zaai-elementen in de nieuwe machine zijn elk vastgemaakt met een soort excentriek, dus niet aan een starre as. Hierdoor krijgen het snij- en het zaaikouter en het loopwiel evenveel druk en volgen ze de bodem feilloos, ook al zijn er oneffenheden. Er was ook aandacht voor de aanvoer van zaaizaad in de machine, dat traditioneel door de zwaartekracht in de getrokken geultjes terechtkomt. Broens: 'In de zaaibak boven het zaai-element hebben we een soort nokkenas gebouwd, maar dan met sleuven. Die moet voor een egale graszaadstroom zorgen. Het zaad valt in een bakje en via een kunststof pijp komt het uiteindelijk in het metalen zaaipijpje. Nu werken we nog gewoon met een instelbare zaadschuif voor de dosering van het graszaad. Maar we zijn volop bezig met de ontwikkeling van een beter gecontroleerd variomatic-systeem met een draaiende poelie. Dat moet ervoor zorgen dat de zaadafgifte zich aanpast aan de gekozen rijsnelheid.'

De machine

Het gaat dus om een doorzaaimachine die in een driepuntshef hangt, waarbij een loopwiel het zaaimechanisme aandrijft. De eerste machine is 130 cm breed en kan zaaien op een diepte variërend van 5 tot 30 mm. Hij weegt totaal 380 kilo, wat redelijk zwaar is, maar wel gewenst. Met gewichten op het frame kan hij nog extra verzwaard worden. Een compacttractor van 18 pk kan de machine gemakkelijk trekken, volgens Broens. 'Het is de bedoeling om deze doorzaaimachines te bouwen op basis van de wensen van klanten, van 80 tot 150 cm breed', zegt Broens. 'Wat de markt betreft, denk ik vooral aan de wat kleinere hoveniers. In grotere tuinen is het met een smalspoortractor goed doorzaaien. Maar misschien kunnen ze er op golfbanen en sportvelden ook wel iets mee.'

Volgens gebruiker Luc Stokman kun je in een bestaand gazon amper zien dat er is doorgezaaid.

Ervaringen met de F1300

Luc Stokman is een jonge ondernemer uit Pannerden. Met zijn bedrijf Stokman Tuin en Grond is hij onder meer actief in het inzaaien en doorzaaien van gazons. 'Ik richt me op velden van 150 tot ongeveer 8.000 vierkante meter', vertelt hij. 'Vorige week had ik nog een klus van 6.000 vierkante meter. Dat gazon heb ik eerst geverticuteerd met een Veruso-verticuteur in de driepunthefinrichting van mijn smalspoortrekker. Daarna heb ik het gazon doorgezaaid met de nieuwe doorzaaimachine die door Rumex ontwikkeld is.' Stokman is gebruiker vanaf het eerste uur van de F1300. Hij vertelt hoe hij uiteindelijk met deze machine ging werken: 'Ik betrok mijn machines altijd van Duteweerd en liet daar ook het onderhoud doen. Daar kwam ik in contact met Wouter Broens. Ik hoorde dat hij speciale veegmachines, stobbenfrezen en onkruidborstels ontwikkelde en produceerde voor klanten. We spraken een paar keer over prijzen van bestaande doorzaaimachines en de tekortkomingen die ze hebben voor hovenierswerk. We boomden over de vraag hoe je ze aantrekkelijker kunt maken voor kleinere hoveniers, zoals wij.' Stokman doelt vooral op een lichtere, bredere (of juist smallere) machine met een uitstekende snijfunctie. Het zou een doorzaaimachine moeten zijn waarvoor geen zwaardere compacttractor nodig is dan circa 18 pk. 'De ideeën werden verwerkt, het ontwerp kwam van de tekentafel en werd uitgeprobeerd, beginnend met een zaai-element, waar de kinderziektes uit gehaald werden. Zo kwam er een proefmodel van circa 40 cm breed, dat ik uitprobeerde', vertelt Stokman. 'We beoordeelden of de snijschijf en het zaaikouter hun werk goed deden. Na enkele aanpassingen begonnen we ook na te denken over de "smoel" van deze doorzaaimachine. Uiteindelijk werd dat zoals ik er nu mee werk: 130 cm zaaibreedte, 70 cm lang en 100 cm hoog. Heel compact, dus.' Ook dat was een belangrijk ontwerpcriterium. De kunststof aandrukrol heeft een bijzondere vorm gekregen. Welke dat is, verklapt noch Stokman, noch Broens. Maar het komt erop neer dat ook deze de losgemaakte grond een beetje kneedt en aanknijpt.

'Ik hoef niet in een zwaardere tractor te investeren'

Meters maken

Over het werken met de F1300 zegt Stokman: 'Het doorsnijden van de zode gaat uitstekend, hoewel het ook met deze machine lastig werken is in droge, harde klei. Gelukkig liggen gazons vaak op zand of opgebrachte grond, dus ik kan wel stellen dat zoden doorsnijden nergens problemen oplevert. De doorzaaimachine voldoet nu aan mijn verwachtingen. Ik kan met mijn eigen compacttractor blijven werken met deze machine en hoef niet in een zwaardere tractor te investeren. Ik kan hiermee net werk afleveren; in een bestaand gazon kun je bijna niet zien dat er doorgezaaid is. En met een werksnelheid van 6,6 kilometer per uur kun je ook meters maken. Ik heb laatst een gazon van 5.000 vierkante meter doorgezaaid. Inclusief afwerken kostte me dat een kleine tweeënhalf uur. En dan was het nog niet eens een gazon met alleen maar rechte hoeken.'

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

download artikel

Tip de redactie