Aronia melanocarpa of appelbes: een onbekende bes in de spotlight |
|
|
|
|
| 159 sec |
De hovenierssector is voortdurend in beweging, en steeds vaker duiken nieuwe planten op die snel aan populariteit winnen. Een van die planten is de Aronia, ook bekend onder de naam appelbes. In samenwerking met Olaf Nijenkamp belichten wij deze bes in de reeks artikelen voor De Hovenier. De Aronia, een struik die zowel om zijn sierwaarde als om zijn eetbare vruchten wordt gewaardeerd, verdient de aandacht van groenprofessionals en tuinliefhebbers.
De Aronia, afkomstig uit Noord-Amerika, is een winterharde struik die behoort tot de rozenfamilie (Rosaceae). Er zijn twee veel voorkomende soorten: Aronia melanocarpa (zwarte appelbes) en Aronia arbutifolia (rode appelbes). De struiken bereiken meestal een hoogte van 1,5 tot 3 meter en staan bekend om hun witte of lichtroze bloesems in het voorjaar, gevolgd door decoratieve bessen in de late zomer en herfst. Ook de herfstverkleuring van de bladeren is een aantrekkelijk kenmerk, met intense tinten rood, oranje en paars.
De bessen van de appelbes zijn rijk aan antioxidanten en vitamines, waardoor ze steeds populairder worden in de voedingsindustrie. Ze hebben een enigszins wrange smaak en worden vaak verwerkt in sappen, jams of gebruikt in voedingssupplementen. Voor hoveniers bieden deze eetbare vruchten een extra dimensie, omdat de plant niet alleen decoratief is, maar ook een bijdrage kan leveren aan biodiversiteit en voedselvoorziening in de tuin.
Ons klimaat en onze smaak verandert, dus ook ons sortiment
De hovenierssector kent tal van bomen, struiken en vaste planten die een aantal jaren terug nog compleet onbekend waren en nu ineens in de mode lijken te zijn, denk bijvoorbeeld aan de zevenzonenboom of de Perzische slaapboom. Samen met Olaf Nijenkamps Cash & Carry schrijven wij een serie artikelen op de website van het vakblad De Hovenier waarin we deze relatieve nieuwkomers nog eens aan u voorstellen. Dit keer Aronia melanocarpa ofwel de appelbes.
|
Ontwerpen met Arionia
Dolf Houtman van de OntwerpAcademie geeft tips voor gebruik in een tuinontwerp: 'Deze laagblijvende heester blijft ondanks de bloem, bes en najaarskleur enigszins onopvallend. De subtiele sierwaarde werkt daarom goed in de vorm van struweelbeplanting ofwel mantelbeplanting. Hij komt het beste tot zijn recht in grotere tuinen, als een heesterbegroeiing die wordt gebruikt als overgang tussen lagere kruidachtigen aan de ene, en hogere boomvormers aan de andere kant. In groepsverband combineert Aronia goed met 'gelijkgestemden' als Vaccinium en Rubus of als onderbeplanting bij Juglans, Pyrus canthecleer of pruimen zoals Prunus domestica. Aronia melanocarpa roept associaties op van natuurlijke bosrandvegetaties, die we kennen van min of meer zuurminnende natuurlijke beplanting op zandgronden. De lager blijvende variëteiten kun zijn toe te passen als bodembedekker.
| De appelbes in herfstkleuren. Foto: Freepik |
|
|
De struik past goed in de trend van eetbare landschappen, waarbij hoveniers en landschapsarchitecten steeds vaker kiezen voor planten die zowel esthetische als praktische waarde bieden. Aronia vormt een prima combinatie met andere heesters en vaste planten, zoals Cornus (kornoelje), Viburnum (sneeuwbal) of siergrassen, om een aantrekkelijke en dynamische beplanting te creëren. Bovendien is de plant geschikt voor zowel grote als kleine tuinen, doordat hij relatief compact blijft en goed gesnoeid kan worden om zijn vorm te behouden.
Onderhoud en verzorging
Aronia is een gemakkelijke plant om te verzorgen en stelt weinig eisen aan de bodem. Hij gedijt in verschillende grondsoorten, van zure tot licht kalkhoudende bodems, zolang de grond maar goed doorlatend is. De struik is zeer winterhard en kan temperaturen tot -30°C verdragen, waardoor hij perfect is voor het Nederlandse klimaat. Wat betreft de standplaats doet Aronia het goed op een plek in de volle zon of lichte schaduw. Voor een optimale fruitproductie wordt een zonnige locatie aanbevolen. De plant vraagt weinig onderhoud en hoeft alleen gesnoeid te worden om een mooie vorm te behouden. Snoeien kan het beste in het vroege voorjaar plaatsvinden, voordat de bloei begint. Regelmatig water geven is belangrijk in de eerste jaren na aanplant, maar eenmaal goed gevestigd kan de Aronia ook droge periodes doorstaan.
Biodiversiteit en duurzaamheid
Een ander groot voordeel van de Aronia is de positieve bijdrage aan de biodiversiteit. De bloemen trekken bijen en andere insecten aan, terwijl de bessen geliefd zijn bij vogels. Daarnaast past de Aronia goed binnen de groeiende focus op duurzame en klimaatbestendige beplanting. Door zijn winterhardheid en aanpassingsvermogen is de struik een robuuste keuze in zowel stedelijke als landelijke gebieden.
Toekomst
Dat de populariteit van Aronia groeit is niet zonder reden. De struik combineert decoratieve waarde met eetbare vruchten, en is ook nog eens makkelijk in onderhoud. In een tijd waarin hoveniers en tuinontwerpers steeds meer zoeken naar multifunctionele planten, heeft de Aronia alles in huis om een vaste waarde te worden in het assortiment van groenprofessionals. Met zijn sierlijke bloei, kleurrijke herfstverkleuring, eetbare bessen en onderhoudsvriendelijke karakter zal de appelbes al snel niet meer weg te denken zijn in tuinen en landschappen.
Verkrijgbaarheid
Hoveniers kunnen voor de zwarte appelbes of Aronia melanocarpa terecht bij Olaf Nijenkamp.
|
LOGIN met je e-mailadres om te reageren. |
|
|
|
|
|
Tinka Chabot eigenaar | s-kwadraat snoei-advies Arnhem
zondag 17 november 2024 |
|
Wat jammer dat er planten gepromoot worden, zonder te kijken of ze misschien op de Invasieve exotenlijst voorkomen. Dat is in dit geval het geval. Liever geen appelbes aanplanten als je de biodiversiteit in Nederland belangrijk vindt. |
|
|
Tip de redactie
|