Van struikelblok naar overeenkomst: hoe verliepen de cao-gesprekken afgelopen jaar? |
|
|
|
|
 |
| 236 sec |
'Niet eerder meegemaakt dat een eindbod zo massaal werd afgewezen'
Bijna was het tot acties gekomen bij de afgelopen cao-onderhandelingen voor het hoveniersbedrijf. De eerste tatoeages waarop stond: #ikverdienmeer waren al door de FNV uitgedeeld, en eerder had 100 procent van de leden laten weten actie te willen voeren. Uiteindelijk kwam het niet zover: medio december werd er getekend voor een nieuwe cao. Hoge inflatiecijfers en een onzekere economische toekomst waren slechts twee van de ingrediënten voor dit moeizame proces. Vakblad De Hovenier ging met alle betrokken partijen in gesprek over het verloop van het proces.
| Jeroen Warnaar, Ton Greeve, Marjolein Dubbelaar en op het scherm Olaf Janssen |
Wie zijn de spelers aan de onderhandelingstafel? Hoe wordt er omgegaan met de diverse belangen die op het spel staan? En hoe komt zo'n cao dan uiteindelijk tot stand? Zomaar wat vragen die door mijn hoofd gaan, voorgaand aan de afspraak met vakbonden en werkgevers. Ik heb een afspraak met alle betrokken personen, zowel van de werkgevers als van de vakbonden. Om de tafel zitten Ton Greeve, Jeroen Warnaar en Marjolein Dubbelaar; Olaf Janssen is virtueel aanwezig. Aan de sfeer is allerminst te merken dat beide partijen slechts enkele maanden geleden nog lijnrecht tegenover elkaar stonden. Dubbelaar, FNV-bestuurder, vindt dat niet meer dan logisch: 'Het belangrijkst is dat wij als partners op een bepaalde manier met elkaar samenwerken om de sector verder te brengen.' Janssen van Koninklijke VHG voegt daaraan toe: 'We hebben begrip voor elkaars situatie en standpunten, en beseffen dat we allemaal gebaat zijn bij een gemeenschappelijke cao.' Ondernemer Greeve merkt op dat de cao-onderhandelingen in de sector niet altijd goed begrepen worden, iets wat alle aanwezigen herkennen. De aanwezigen zij dan ook blij dat vakblad De Hovenier aandacht besteed aan de totstandkoming van zo'n cao.
Wie zitten er om de tafel?
Greeve is eigenaar van een - naar eigen zeggen - klein hoveniersbedrijf, Ton Greeve Groen, en voorzitter van de sectorcommissie Hoveniers. Deze sectorcommissie ondersteunt werkgevers en werknemers bij onder meer thema's als duurzame inzetbaarheid, imago, instroom en vervroegd uittreden van oudere werknemers. Janssen is woordvoerder en onderhandelaar namens Koninklijke VHG. Daarnaast was hij actief als directeur van het voormalige BTL (nu idverde). Dubbelaar is sinds 2017 als FNV-bestuurder betrokken bij de hovenierssector. Warnaar is bestuurder bij vakbond CNV en voornamelijk actief in de groene sector, maar ook in de glastuinbouw.
|
 | | Ton Greeve, eigenaar van Ton Greeve Groen en voorzitter van de sectorcommissie |
|
|
Hoe verloopt het cao-proces?
Het cao-proces begint met het ophalen van de onderhandelingspunten. Daarin staan de zienswijze en standpunten van beide vakbonden en de werkgevers. Vervolgens lichten alle partijen hun zienswijze toe. Dan volgt een eerste reactie op de voorstellen van de vakbonden door de werkgevers. Meestal worden er zo'n vier onderhandelingsrondes gepland in twee à tweeënhalve maand. Warnaar van het CNV: 'Het is een complexe onderhandelingssituatie, want er spelen veel belangen mee.' Dubbelaar: 'Ik heb volgens mij nooit eerder meegemaakt dat een eindbod zo massaal werd afgewezen. In mijn herinnering waren het veelal principeovereenkomsten.' Janssens geheugen biedt uitkomst: 'Sinds 2009 is er twee keer eerder een eindbod afgewezen, verder inderdaad alleen principeakkoorden.'
Ophef
Een proces zoals de cao-onderhandelingen wordt in de sector op de voet gevolgd, regelmatig ook met een kritische blik. De uitkomst voelt iedereen immers in zijn portemonnee. Janssen: 'Maar als VHG hebben wij ook veel complimenten gekregen. Werkgevers zijn over het algemeen tevreden dat het proces goed in de hand is gehouden. Uiteraard werd het achteraf als vervelend ervaren dat de loonsverhogingen met terugwerkende kracht aan het personeel moesten worden uitbetaald.' Warnaar: 'De kritiek in de sector luidde ook dat we eerder hadden moeten beginnen. Maar hoe eerder je begint, hoe meer kans je hebt dat de cao niet aansluit op de actualiteit. Daarin proberen we altijd een balans te vinden.'
Blij met de cao
Alle betrokkenen zeggen dat de onderhandelingen inderdaad langer duurden dan ooit, maar dat ze tevreden zijn met de uitkomst. Beide partijen zijn trots op de mooie secundaire arbeidsvoorwaarden die zijn overeengekomen in de nieuwe cao. Zoals een verbeterde toegang tot scholings- en subsidieregelingen, plannen tot verbetering van de seniorenregeling, verhoging en verbetering van de reiskosten, verhoging van de consignatievergoeding, een vergoeding voor werknemers die oproepbaar zijn buiten hun normale werkuren, afspraken dat werknemers eenvoudiger zelf kunnen bijklussen, en tot slot het aanstellen van een vertrouwenspersoon. Dubbelaar: 'Maar uiteindelijk gaat het om het totaalpakket, en onze leden vonden het loonbod te laag.' Dubbelaar en Warnaar betwijfelen dan ook of zij zich in deze onderhandelingen van hun beste kant konden laten zien. 'Je ziet dat de betrokkenheid van de leden toeneemt tijdens zo'n proces, maar het zijn niet altijd positieve reacties', aldus Warnaar. Dubbelaar vult aan: 'Er was in het gehele proces veel ontevredenheid over het loonbod, dus of wij ons hier nu konden laten zien? Ik betwijfel het.' Greeve: 'Als werkgevers zijn wij niet blind voor maatschappelijke ontwikkelingen, vandaar ook die extra 3 procent in februari 2023, buiten de cao-onderhandelingen om. Je wilt ook goed zorgen voor je werknemers.'
 | | Marjolein Dubbelaar: 'Uiteindelijk gaat het om het totaalpakket.' |
|
|
Frictie fijngroen en grootgroen
De klacht die door Jelle Westra van TuinKeur in een column geuit werd, dat de onderhandelingen extra moeizaam verliepen doordat grootgroen en fijngroen niet meer door één deur zouden kunnen, wordt door alle aanwezigen rigoureus van de hand gewezen. Warnaar: 'Er zijn altijd verschillende belangen, ook tussen boomverzorgers en interieurverzorgers. In de sector detailhandel heb ik dit ook meegemaakt, wat uiteindelijk geleid heeft tot twee cao's. Dat was geen succes. Ik betwijfel of je dat als sector moet willen.' Greeve: 'Ik geloof ook niet zo in deze specifieke tegenstelling. Tussen alle groene bloedgroepen is regelmatig onderlinge discussie over de invulling.' Janssen: 'Dit klopt echt niet. Als ik kijk naar de klankbordgroep werd er heel eensgezind gepraat over loon. En degenen die het hardst opriepen tot het matigen van de lonen, zaten eerder bij de interieurbeplanting en de fijnhoveniers.' (Dus niet bij de groenvoorziening zoals Westra beweerde, red.) Volgens Janssen is dat omdat deze bloedgroepen afhankelijker zijn van de economische tendens. Dubbelaar: 'Daarbij: als je vindt dat de cao niet voldoende betaalt, ben je als ondernemer toch altijd vrij om boven de cao te betalen?' Greeve: 'Het is vooral belangrijk dat we als sector een goede cao hebben. Zo ligt er een solide basis, waar goed over is nagedacht. Dat geeft rust bij zowel werkgevers als werknemers. Zeker omdat kleinere hoveniersbedrijven veelal geen aparte hr-afdeling hebben. Dan heb je juist baat bij een goede cao met duidelijke afspraken.'
Cao niet avv
Als een cao algemeen verbindend verklaard (avv) is, moeten alle bedrijven in die sector zich houden aan de afspraken die in de cao staan, ook als ze geen lid zijn van VHG. Dit zorgt voor eerlijke concurrentie en bescherming van werknemers in die sector. Sinds 2021 is de cao voor het hoveniersbedrijf niet langer algemeen verbindend verklaard. Janssen: 'Daarvoor moet 60 procent van de werkgevers in de sector zijn aangesloten bij Koninklijke VHG. Jarenlang hebben we rond de 55 procent gehangen en was er sprake van een gedoogconstructie door Sociale Zaken.' Door de sterke groei van de sector is het representatiepercentage gedaald. Cijfers van het CBS tonen aan dat de hovenierssector (SBI-code 813) van 2021 tot 2024 een explosieve groei van 24,5 procent heeft doorgemaakt als we kijken naar mkb-bedrijven (met minder dan 250 medewerkers).
|
|
|
| Er zijn nog geen reacties. |
Tip de redactie
|
