Vier verrassende magnolia's

ARTIKEL

Marleen Arkesteijn, maandag 15 maart 2021

251 sec

Magnolia - een mooie en geurende voorjaarsbloeier

Als de magnolia's bloeien, is het pas écht lente in de tuin. Ze bloeien in april en mei met een zee van rechtopstaande klokvormige bloemen op de nog kale takken. Ze zijn er in wit, verschillende rozetinten, donkerrood en geel, met heerlijk geurende bloemen. Vanwege de bloemvorm, die wat weg heeft van een tulp, wordt de magnolia ook wel 'valse tulpenboom' genoemd. Magnolia's zijn gemakkelijke struiken, leuk om de tuin net een beetje extra te geven.


Als je er de boeken en bladen op naslaat en ziet wat er allemaal is, duizelt het je. Er zijn behoorlijk wat cultivars: de kruisingsproducten en selecties van verschillende botanische soorten. Deze verschillen in plant- en bloemvorm, in grootte, geur en kleur. Er zijn er bij met bloemen die wel 40 centimeter groot worden. De meeste bloemen blijven twee tot vier dagen mooi, maar er zijn hybride soorten die weken achter elkaar kunnen blijven bloeien. Het is de kunst om daar nu net die ene goede en mooie uit te halen waar de klant blij van wordt.

'Elk jaar komen er weer nieuwe cultivars bij', zegt sierheesterkweker Tonco Captein uit Alphen aan den Rijn. Magnolia is een van zijn hoofdteelten. Hij begon twintig jaar geleden heel bescheiden met vier soorten. 'Bij mij komen ze uit Australië en Nieuw-Zeeland. Ik ben eraan gekomen via een klant in Engeland. Kun je ze voor mij vermeerderen, vroeg hij. Het duurde zeker vijf jaar voor ik het vermeerderen goed in de vingers had.' De Engelsman stopte en Tonco Captein ging verder. Hij zocht zelf contact met de Nieuw-Zeelandse veredelaar Anthony Tesselaar Plants. Hij kreeg een licentie voor een aantal soorten om ze in Nederland te gaan kweken. Inmiddels heeft hij zo'n vijftien verschillende soorten in zijn sortiment. Behalve van de Nieuw-Zeelandse kwekerij heeft hij nu ook nieuwe cultivars via Breederplants.

Tonco Captein

Elk jaar komen er weer nieuwe cultivars bij

Goede eigenschappen

Waarom zou je kiezen voor een magnolia in de tuin? Daar hoeft de boomkweker niet lang over na te denken. 'Het zijn mooi gevormde planten in veel vormen en maten. De bloei in het voorjaar is zeker een hoogtepunt, maar ook gedurende de rest van het jaar is de plant qua sierwaarde een aanwinst voor de tuin. Dat begint al in het najaar, als de bladeren geel verkleuren. De nieuwe knoppen die zich aan het einde van de zomer ontwikkelen, worden zichtbaar als het blad afvalt. 's Winters steken deze behaarde grijze knoppen mooi af tegen de kale takken. Steeds meer bloemisten gebruiken takken met magnoliaknoppen in hun bloemboeketten. In het voorjaar kleuren de schutbladen en daarna gaan de bloemen open.'

Volgens Captein zijn magnolia's gemakkelijke struiken. 'Ze kunnen overal tegen. Zelfs tegen stevige vorst. Het enige probleem is vorst op het moment dat de knoppen kleuren. Dan verkleuren ze bruin en gaan ze niet meer open. De traditionele magnolia's bloeien eind maart.' De boomkweker omzeilt dit door te kiezen voor latere cultivars, die twee weken later bloeien, in april. 'Dan heb je weinig tot geen last meer van nachtvorst.'

Planten en verzorging

Magnolia's houden van een plekje in de zon of halfschaduw en hebben het liefst weinig wind. Op een beschutte plaats blijven de bloemen langer mooi. Verder houden ze van een voldoende waterdoorlatende bodem om te voorkomen dat de relatief kwetsbare wortels gaan rotten. De grond mag zuur zijn. Ze houden niet van kalk.
De beste periode om te planten is oktober-november of vanaf midden mei. Graaf een plantgat dat twee keer zo breed is als de wortelkluit, maar even diep. Zet de boom in het gat en vul aan met de losgemaakte aarde, waaraan indien nodig bodemverbeteraar is toegevoegd. Druk de aarde goed aan en geef voldoende water. Strooi een mulchlaag over de oppervlakte van het plantgat. Geef één tot twee zomers lang water bij droog weer. Vul de mulchlaag elk jaar bij. Bladaarde is ook goed.
Magnolia's hebben nauwelijks verzorging nodig. De plant is weinig ziektegevoelig. Ieder jaar wat tuinturf of zelfgemaakte compost is voldoende. In principe hoef je de magnolia niet te snoeien en behoudt deze zijn vorm als je de struik met rust laat. Als de plant te groot is, is direct na de bloei de beste tijd om de lange takken eruit te knippen.

Rassenkeuze

'Van nature zijn er al veel verschillende soorten magnolia's. Door deze te kruisen en selecties te maken, is er nog meer te kiezen. Maar er zijn ook heel wat nieuwe soorten die op elkaar lijken. Ik heb binnen de verschillende groepen gekozen voor de beste cultivars qua kleur, vorm en bloemgrootte', vertelt Captein over zijn eigen sortiment.
Andere selectiekenmerken om op te letten, zijn de groeisnelheid en de uiteindelijke grootte. Captein kiest bewust voor groeiers die hij in een 4,5-literpot kan laten groeien en verkopen. Het is teelttechnisch handig voor hem, omdat hij gebaat is bij uniformiteit. Zo heeft hij cultivars die bij elkaar passen qua groei en beregening. Het betekent tegelijkertijd dat de door hem geselecteerde cultivars in de tuin bescheiden groeiers zijn, die niet veel snoei nodig hebben.
De planten op het bedrijf van Captein groeien twee seizoenen voordat ze van halfwas plant van 20 cm uitgegroeid zijn tot een mooie struik die bij aflevering 50-60 cm is, met vier tot zes takken.

Dit zijn rassen die geselecteerd zijn op kleur en aparte bloeiwijze

Tonco Captein beveelt vier bijzondere en onderscheidende cultivars aan. 'Deze planten maken deel uit van onze Color Editie. Dit zijn rassen die geselecteerd zijn op kleur en aparte bloeiwijze. Ze zijn moeilijk te vermeerderen en daardoor iets exclusiever.' Ze zijn alle vier goed winterhard en heerlijk geurend.

Magnolia 'Black Tulip'

Magnolia 'Black Tulip' - Dit is een mooie compacte struik met opvallend grote bloemknoppen waar in april prachtige donkerrode tot paarse bloemen aan komen, die zo rond zijn als een tennisbal. Hij wordt tot 5 m hoog

Magnolia 'Felix'

Magnolia 'Felix' - Deze magnolia heeft spectaculaire grote, felroze bloemen van wel 25 cm doorsnede - zo groot als een kinderhoofd. Het blad is lichter groen dan dat van andere magnolia's. Het is een goede groeier die tot wel 5 m hoog kan worden.

Magnolia 'Fragrant Cloud'

Magnolia 'Fragrant Cloud' - Deze geurende magnolia vormt veel knoppen. Daaruit komen bolle bloemen die van buiten roze en van binnen wit zijn. De struik wordt 1,5 m in doorsnede en 3,5 m hoog.

Magnolia 'Yellow River'

Magnolia 'Yellow River' - Dit is een grote heester of kleine boom. Er komen grote zoetgeurende, tulpachtige crèmegele bloemen aan. Hij 5 m hoog met een doorsnede van 3 m.

Verhaal van Magnolia Magnolia's zijn planten waar een heel verhaal achter zit. Nu zijn er volop magnolia's te koop. Van oorsprong komen ze uit Azië en Noord-, Midden- en een deel van Zuid-Amerika. Via plantverzamelaars zijn ze bij ons terechtgekomen. Ze zijn vernoemd naar Pierre Magnol, die van 1699 tot 1715 directeur was van de botanische tuin van Montpellier. Uit fossiele resten blijkt dat magnolia's hier al eerder voorkwamen. Twee miljoen jaar geleden zijn ze in de ijstijden teruggedrongen naar Azië en Noord-Amerika. Ze behoren tot een oeroude plantenfamilie, die vermoedelijk al zo'n 100 miljoen jaar bestaat. Dat is onder andere terug te zien in de relatief 'primitieve' eigenschappen van de bloemen. Er is namelijk maar weinig verschil te ontdekken tussen de kelk- en kroonbladeren. In de bloemopbouw lijkt de magnoliabloem op die van de oudst bekende fossiele bloemen. Een bijzonder weetje is dat magnolia's niet bestoven worden door bijen, maar door kevers. Ook dat is nog een overblijfsel uit de oude tijd. Toen de magnolia's ontstonden, waren er al wel kevers die konden zorgen voor de bestuiving, maar nog geen bijen.

Magnolia's worden niet bestoven door bijen, maar door kevers

LOGIN   met je e-mailadres om te reageren.

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

download artikel

Tip de redactie