'Er was helemaal niets in de wijk, samen met de bewoners hebben we alles opgebouwd'

ARTIKEL

Linde Kruese, dinsdag 17 september 2019

192 sec

In de Utrechtse Kersentuin is het prachtig groen, dankzij de inzet van bewoners

Rob van der Steen is ecologisch hovenier in hart en nieren. Hij is echt een pionier die 30 jaar geleden als één van de eerste hoveniers op natuurlijke wijze te werk ging. In het begin ging het niet zonder slag of stoot, maar hij heeft altijd volgehouden: 'Ik vind het samenspel tussen mensen, dieren en planten ontzettend boeiend.' De Kersentuin in Utrecht is daar het schoolvoorbeeld van.

De filosofie van Van der Steen is: alles moet op milieuvriendelijke basis. Dat vindt hij belangrijk omdat hij houdt van mensen, dieren en planten. ‘Dat samenspel vind ik ontzettend boeiend. Het balanceren van die drie componenten levert een mooi samenspel op en een hoop leuke momenten.’ Lachend denkt Van der Steen terug aan een klus waarbij hij jaren geleden een pergola moest bouwen. ‘Dan gebruikte ik rechte balkjes en mat ik alles uit om het precies recht te krijgen. Een halfjaar later kwam ik terug en was het hout gaan werken. Daar zakte mijn broek van af. Ik kreeg zware stress van die manier van werken.’ Sinds hij zijn eigen bedrijf heeft, Hoveniersbedrijf Rob van der Steen, werkt hij volgens zijn eigen systeem. ‘Ik houd van organische vormen. Een tuin kan wel een strak stramien hebben, maar het moet meegaan met de vormen en de sfeer van de beplanting. Als je een natuurlijke tuin wil, moet je kijken hoe de natuur het doet en van daaruit denken. En niet andersom. Het was een geweldige openbaring toen ik daarachter kwam. Heel precies werken past voor mij niet omdat de natuur zelf ook niet zo is.’

‘Ik vind het belangrijk dat de jeugd meekrijgt dat we als volwassenen niet alleen maar slechte dingen voor de aarde hebben gedaan’

Pittige discussies
Zijn overtuigingen leidden er in het verleden wel eens toe dat hij in discussie ging met hoveniers die zijn visie niet deelden. 'Ik heb bij hoveniersverenigingen cursussen gegeven over stadstuinen en natuurlijk tuinieren. Daar ontstonden dan pittige discussies omdat ze het gewoon flauwekul vonden wat ik vertelde. Op een gegeven moment ben ik gestopt met het overtuigen van mensen omdat het gewoon geen zin heeft. Ik moet door mijn werk laten zien hoe het anders kan. Daarom is Wilde Weelde enorm belangrijk. Met onze eigen vereniging dragen we ons eigen idee uit.' Soms hebben mensen even de tijd nodig, maar raken ze na verloop van tijd tóch overtuigd. 'Bij een buurtproject was er eens een bewoner die heel chagrijnig met z'n armen over elkaar zat mee te kijken, in plaats van zijn buurtgenoten te helpen met het onderhoud. Ik moest me inhouden om er niets van te zeggen. Vier maanden later pakte hij ineens de bezem en ging hij vegen. Ik was ontzettend blij dat ik niet ingegrepen heb, want die man moest het in zijn eigen tempo doen.'

Niet alleen maar slechte dingen
De vraag naar ecologisch hoveniers wordt volgens Van der Steen steeds groter. Van der Steen geeft zijn kennis en enthousiasme door aan beginnend hoveniers door hen mee te nemen in zijn werkzaamheden. Elke hovenier die in deze Regio in Beeld aan het woord komt, is (mede) door Van der Steen begonnen. 'Dat sterkt ons in het idee dat we het juiste doen. Ik vind het dan ook belangrijk om mijn kennis door te geven. De jeugd moet meekrijgen dat we als volwassenen niet alleen maar slechte dingen voor de aarde hebben gedaan.'

Los met sortiment
Van der Steen is momenteel druk met het onderhoud van de Kersentuin, een deel van Parkwijk in Utrecht. Samen met zijn Wilde Weelde-collega Paul van Eerd komt hij acht keer per jaar in deze bijzondere wijk waar alle inwoners zeer bewust hebben gekozen voor een groene omgeving. Het ontwerp voor de buitenruimte is in 2004 gemaakt. Dat heeft de bewonersvereniging toen gekocht en vervolgens zijn ze naar Van Eerd en Van der Steen gegaan om het ontwerp samen met hen uit te werken. 'De wijk is kaal opgeleverd; er was helemaal niets. Samen met de bewoners hebben we alles opgebouwd,' legt Van der Steen uit. 'Wij hebben het ontwerp in nauw overleg met de bewonerscommissie uitgewerkt tot het plan van uitvoering. Bepaalde onderdelen in het werk voerden wij zelf uit. Waar mogelijk gebeurde dit op bewonerswerkdagen die wij begeleidden.' Het resultaat is een prachtige groene oase waarvoor een aantal huishoudens zelfs een stuk van hun achtertuin hebben ingeleverd. Er zijn acht tuinen aangelegd met elk een thema: een boomgaard, een daktuin, twee bessentuinen, een kersenbos, kruidentuin, heemtuin en een zintuigentuin. 'Door die thema's heb je acht tuinen met elk een eigen sortiment, wat de biodiversiteit bevordert. In de zintuigentuin konden we het meest los qua sortiment. Zo kozen we voor een boom die vruchten heeft en lekker ruikt.'

De kracht van groen
De kracht van zo'n groene omgeving is volgens Van der Steen dat het een fijne omgeving is om te verblijven. 'We hebben een keer een schommel opgehangen. Dat was zo'n gezellige plek dat er zelfs kinderen uit andere delen van de wijk op afkwamen. We hebben de schommel tijdelijk weg moeten halen omdat het er te druk werd.' De drive van de bewoners om hun leefomgeving zo aangenaam mogelijk te maken is enorm. Zo is er een groen openluchttheater waar culturele activiteiten worden georganiseerd en zijn er natuurlijke kunstwerken geplaatst die helemaal passen bij de omgeving. Na verloop van tijd zijn de bewoners van de wijk steeds zelfstandiger geworden in het onderhoud. Zo leerde Van der Steen een meneer om zijn heg niet kaarsrecht te snoeien maar in golvende bewegingen. Dat creëert een speels aangezicht dat veel beter past bij de omgeving. 'Als we langsgaan in de wijk, praten we meer met de bewoners dan dat we echt aan het werk zijn,' vertelt Van der Steen.

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

download artikel

Tip de redactie