Financiën: hoe productief is je bedrijf en waar valt iets te winnen?

ARTIKEL

Willemijn van Iersel, donderdag 2 december 2021

303 sec

Eerste inhoudelijke sessie Groenversneller over financiën

Pingping, duiten, pecunia, poen, slappe was ... we gaan het hebben over geld. Want geld is broodnodig voor een gezonde onderneming. Personeel, leveranciers en jijzelf, iedereen rekent op geld. Bij de eerste inhoudelijke sessie van Groenversneller bij Marxact wordt daarom in het onderwerp financiën gedoken - waarbij we het gek genoeg amper over euro's hebben, maar des te meer over productiviteit.

In een gesprek met je accountant vliegen de cijfers je om de oren. Je wilt immers weten wat je kwijt bent aan inkoop, huur, machines, personeel en alle andere zaken op de jaarrekening. Maar waar je het niet over hebt, is productiviteit. Je productiviteitscijfer hoor je niet, terwijl dit invloed heeft op alles in je bedrijf. En alles in je bedrijf heeft invloed op dit cijfer. Het doel van deze sessie: bepalen hoe je als bedrijf morgen al verschil kunt maken.

Productiviteit

Maar wat is dat dan, productiviteit? Dat is de hoeveelheid werk die verzet wordt per medewerker. Ook het CBS meet al jarenlang de productiviteit van bedrijven. Die wordt berekend aan de hand van deze formule: omzet - inkoop / aantal fte maal jaarurennorm = X euro brutomarge per uur, oftewel:
omzet - inkoop
------------------------------ = arbeidsproductiviteit in brutomarge per uur
aantal fte x urennorm

Bedrijfscoach Pieter Peelen heeft voor de aanwezige hoveniers hun productiviteitscijfers van de afgelopen drie jaar uitgerekend. Daaruit kwam dat het bij iedereen elk jaar over de hele linie beter gaat. Dat was al goed nieuws. Ook werden de gemiddelde cijfers van de Nederlandse hoveniersbedrijven erbij gehaald. Zo is 28 euro per uur het gemiddelde van de onderste 80% bij hoveniersbedrijven met 0 en 10 medewerkers. De bovenste 20% bij hoveniersbedrijven met maximaal 10 man personeel heeft een brutomarge van 59 euro per uur. De cijfers voor hoveniersbedrijven met 10 tot 50 man personeel zijn: 43 euro per uur voor de onderste 80% van de markt en 79 euro per uur voor de 20% best presterende hoveniersbedrijven. Peelen heeft voor alle aanwezige hoveniers een stip op die grafiek gezet; zo kunnen ze allemaal zien hoe ze presteren.

Omzet opkrikken

De belangrijkste vraag is natuurlijk: wat kun je direct doen aan het verbeteren van je (arbeids)productiviteit? 'Om te beginnen met je omzet?' vraagt Peelen. Vanuit de zaal klinken al enkele antwoorden, zoals kijken naar de inkoop en op de juiste manier calculeren. Peelen: 'Dat klopt. En wat dacht je van je uurtarief? Want daar zitten in deze groep ook grote verschillen in.' Het hoogste en laagste tarief van de hoveniers in de groep verschilt maar liefst 72%. Peelen wijst op het uurtariefadvies van de VHG: 'In deze markt hoef je niet bang te zijn dat je geen klanten overhoudt en het verhogen van je uurtarief geeft een direct positief effect op je omzet. Hebben jullie je tarieven al eens verhoogd?' Ruben Duinkerken is sinds twee jaar actief met zijn bedrijf en vertelt dat hij zijn uurtarief met 10 euro verhoogd heeft naar 45 euro. 'Er vallen wel wat klanten af, maar dat zijn achteraf bekeken niet de klanten die ik wil bedienen.'

Ook valt het Peelen op dat de hoveniers verschillende marges berekenen op groen. Bij de meesten is dat 100%, maar lager wordt ook genoemd. Hierbij merkt iemand op dat die 100% marge op groen niet altijd mogelijk is. 'Stel dat je een volwassen boom hebt die al 2500 euro kost; onze klanten gaan daar geen 5000 euro voor neerleggen. Daarin schipperen wij soms.' Verder valt het de bedrijfscoach op dat maar weinig groenversneller-hoveniers nee verkopen aan hun klanten. Twee doen het wel; die behoren dan ook tot de hoveniers met de hoogste productiviteit. Peelen: 'Ook zeggen jullie allemaal dat 80% van de offertes direct akkoord bevonden wordt door de klant. Moet je je dan niet afvragen of je niet te goedkoop bent?'

'80% van jullie offertes wordt direct akkoord bevonden door de klant. Zijn jullie dan niet te goedkoop?'

Inkoop

Wat kun je direct doen aan de inkoop voor het verbeteren van je arbeidsproductiviteit? Je kunt je richten op het verkrijgen van korting op inkoopprijzen, maar je kunt ook de inzet van zzp'ers beperken. Het valt Peelen op dat de tarieven van zzp'ers nogal verschillen: tussen de 20 en 40 euro per uur. John Lambers van Groenmaat merkt op: 'Ik heb weinig goede ervaringen met zzp'ers, dus ik beperk die inzet sowieso. Daarbij zou ik er nooit akkoord mee gaan om iemand maar 20 euro per uur te betalen. Dat is echt te weinig.' Peelen vraagt: 'En hoeveel zetten jullie tussen de zzp'er en de klant?' Cees van Winsum van Van Winsum Tuinen en Bomen: 'Wij trekken dat op naar ons eigen tarief.' Tabita Blok van De Tuinen van Blok merkt op dat ze voorheen niks pakte op de inzet van een andere zelfstandige, omdat dat niet goed voelde. Maar inmiddels ziet ze in dat ze bij een klus zelf alle risico's loopt en ook alle indirecte uren maakt. Ruben Duinkerken vindt dat ook: 'Als je dat doet, kun je die klant net zo goed doorschuiven.'

Fte's

Het maken van minder indirecte uren heeft een positief effect op het aantal fte's. Onder indirecte uren vallen bijvoorbeeld administratie, planning, factureren en calculeren. Het zijn uren die niet direct door de klant worden betaald. Deze indirecte werkzaamheden kun je automatiseren of schrappen. Het viel Peelen op dat het aantal indirecte uren bij sommige hoveniers twee keer zo hoog was als bij anderen, maar dat dit geen verband hield met de productiviteitscijfers. Zo lukt het de mensen van Buytengewoon hoveniers om zo min mogelijk tijd op kantoor door te brengen dankzij het gebruik van Suite MKB-software. Maar wat uiteraard ook helpt, is het slim inzetten van mensen. Ook zo zorg je ervoor dat medewerkers optimaal productief zijn. Peelens vraag luidde dan ook: 'Hoe zorgen jullie ervoor dat je medewerkers optimaal productief zijn?' Patrick Baas van Patrick Baas Tuinen zorgt voor een 'lekker-doorwerken-sfeertje' in zijn team. Zo wordt er bijvoorbeeld alleen gerookt in de pauze. 'Als je dat positief benadert, werkt het goed', aldus Baas.

Vijf elementen van productiviteit

Tot slot geeft Peelen de deelnemende hoveniers nog de vijf elementen van productiviteit mee. Als je deze vijf zaken op orde hebt, levert dat een productiviteitsverbetering van meer dan 100% op.
1. Continue verandering en verbetering is normaal en dagelijks werk voor iedereen in het bedrijf. Het is belangrijk om je personeel mee te nemen bij de veranderingen in je bedrijf.
2. De managementstijl van de leiding is gericht op transformatie in plaats van transactie. Het gaat om activistisch leiderschap; je fungeert als rolmodel voor je medewerkers en geeft leiding door actie te ondernemen. Je stuurt meer op actie dan op beloningen.
3. Er wordt gestuurd op sterkte of zwakte bij personeelsleden op basis van hun prestaties. Peelen: 'In Amerika ligt de productiviteit zo'n 20% hoger dan hier, omdat je daar eenvoudiger mensen kunt ontslaan.' Het gaat dus om het juiste poppetje op de juiste plaats.
4. Doelen en uitkomsten komen overeen, of er wordt op gestuurd om ze overeen te laten komen. Hierbij is het cruciaal om doelen vast te stellen voor jezelf en je bedrijf. Peelen: 'Deze doelen moeten duidelijk zijn voor iedereen in het bedrijf.'
5. De prestaties zijn inzichtelijk en het is voor iedereen duidelijk dat feedback daarover moet leiden tot verbetering.

Verbeteren arbeidsproductiviteit op:

Omzet		Uurtarief verhogen, meer uren rekenen, goed letten op meerwerk, hogere marges op inkoop, alleen ja zeggen tegen de juiste klanten
Inkoop		Korting bedingen op inkoopprijzen, inzet zzp'ers beperken
Aantal fte's		Minder indirecte uren maken, indirecte werkzaamheden automatiseren of schrappen, mensen slim inzetten: de juiste persoon op de juiste plaats.

Inmeten

Bij de eerste inhoudelijke sessie van Groenversneller zijn we te gast bij Marxact in Hilversum. Marxact levert digitale inmeetsystemen, in toenemende mate aan de Nederlandse hovenier. Je ziet dat het systeem van Marxact door zijn prijs en gebruiksvriendelijkheid kansen biedt bij hovenierswerkzaamheden. Eigenaar-directeur Tommy van der Heijden heet alle hoveniers welkom en geeft een snelle uitleg over het digitale inmeetsysteem. 'Ik zal de uitleg zo kort mogelijk houden, zodat jullie er buiten zelf mee aan de slag kunnen', aldus Van der Heijden. Na de uitleg proberen alle hoveniers het systeem direct uit in de praktijk. Buiten oefenen ze het inmeten van de buitenruimte met de inmeetstok: rechte lijnen voor paden, organische vormen worden ingemeten door punten te zetten. De informatie die dit oplevert, kun je gebruiken in je tuintekenprogramma. Hans Hofman van Buytengewoon Tuinen merkt al snel op dat het 'echt heel gemakkelijk' werkt. Ook Tabita Blok herkent het gemak van het systeem, 'maar voor mij als net gestarte zelfstandige is het nog een te grote stap.' John Lambers vindt de digitaliseringtrein in de hovenierssector nu steeds sneller gaan. 'Ik vind het lastig om erop te springen.' Voor hoveniers die al wat verder gevorderd zijn met de digitalisering en automatisering van het werk, kan digitaal inmeten dus een mooie aanvulling zijn, want het is typisch een tool waarmee je je productiviteit kunt verhogen. Het toegankelijke inmeetsysteem van Marxact trekt dan ook steeds meer aandacht in de hovenierssector. Alleen vorig jaar al schaften drie deelnemers van Groenversneller een Marxact-systeem aan.

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

Tip de redactie