Bloembollen: voedsel voor de ziel |
|
|
|
|
| Carien van Boxtel, tuin- en landschapsontwerper, ontwerper/beplantingsdeskundige bij JUBHolland,
woensdag 6 mei 2020 |
 |
| 260 sec |
Crisis in tuinbouw en bollensector, zorgelijke situatie voor bollenkwekers en handelaren
Vlak voordat ik achter mijn computer plaatsneem om dit artikel te gaan tikken, sprak ik telefonisch met een van de vele bloembollenkwekers uit de Bollenstreek. Hij werkt momenteel alleen, werkt bestellingen af voor particulieren, af en toe geholpen door zijn zoon die niet naar school kan.
 |
Hij is geen broeier (iemand die bolsnijbloemen in de kas kweekt), maar al een paar jaar plukt hij handmatig van zijn eigen land kraakverse narcissen, die, voorzien van een hoogstpersoonlijke brief, per post worden verstuurd naar klanten. Schitterende soorten, die je nooit in de winkel zult tegenkomen. Ik ben al jaren fan. Zijn vrouw draait nu overuren in de ouderenzorg en kan momenteel niet meewerken in het bedrijf. Toch blijft hij dapper doorgaan, ook al zijn markten afgelast, net als zijn open dag, en zullen de 7 miljoen bollen in de Keukenhof (waarvan een aantal van zijn kwekerij) het dit jaar zonder publiek moeten doen. Bloembollen kweken is geen vetpot, zoals velen wellicht denken. Je doet het omdat je vader, je moeder, je ooms en je opa het ook deden. Omdat je trots bent op het product, op het bollenlandschap, omdat je je hele leven eraan wijdt. En omdat je over vakmanschap en kennis beschikt die van generatie op generatie wordt overgedragen. Omdat je woont en leeft in een streek die floreert en prachtig en uniek is dankzij die prachtige bloembollen. Al eeuwen lang.
Hoe wij hen kunnen helpen en onze opdrachtgevers blij kunnen maken
En nu wij. Groenprofessionals, die, als we het goed doen, saaie tuinen, plantsoenen, parken, binnenplaatsjes, daken, bedrijfstuinen en balkons veranderen in groene oases waar mensen en dieren graag verblijven. Ook wij zijn vakmensen: ontwerpers en architecten, hoveniers, timmerlieden en boomverzorgers. We komen bij mensen thuis en helpen ze hun groene dromen te verwezenlijken. Door te tekenen en te schetsen, te overleggen, te rekenen. We komen planten, opruimen, timmeren, snoeien en zaaien. We geven adviezen en komen terug om te kijken hoe de beplanting zich ontwikkelt, of de verharding er mooi bij ligt, om nazorg te verlenen aan de jonge aanplant of voor het reguliere onderhoud. En natuurlijk om te vragen of mensen blij zijn met hun prachtige nieuwe plek. Dat maakt ons namelijk ook blij en houdt ons gemotiveerd om dit fantastische vak te blijven uitoefenen.
De tuin is onze eigen groene habitat
Al die groene plekken die wij met liefde maken, zijn nu, tijdens de coronacrisis, essentieel geworden voor onze kwaliteit van leven, onze mentale en fysieke gezondheid en - letterlijk - onze ademruimte. Een dikke hommel, de eerste vlinder, een zingende merel: allemaal kleine dingen die zo gewoon lijken, maar dat beslist niet zijn.
Want laten we toegeven: we hebben het groen in tuinen verwaarloosd. We planten eentonig, we zagen bomen om omdat ze zoveel blad, schaduw en andere 'rommel' laten vallen, zetten er overkappingen voor in de plaats en leggen tuinen aan die soms vrijwel volledig uit harde materialen bestaan. We bestrijden bloeiende bloemen in het gazon en tussen de tegels omdat ze ons storen. Daarmee hebben we het kleine geluk voor dieren, maar ook voor onszelf uit de tuinen gejaagd.
Bloembollen zorgen voor instant geluk
Bloeiende bloembollen en -knollen, met name de verschillende soorten verwilderingsbol- en -knolgewassen, zijn door hun sprankelende kleuren en vaak vroege bloei prachtig en bijzonder bruikbaar in tuinen en openbaar groen. Juist in de seizoenen dat de natuur nog moet ontwaken, vormen bloembollen prachtige accenten, in het gazon, in ruig grasland, in bermen of struweel en onder bomen en heestergroepen. Voor ons mensen is dat een lust voor het oog en bijzonder heilzaam voor de geest: een jaarlijks terugkerend lenteritueel waar we vrolijk van worden.
Bloembollen zijn niet alleen mooi, maar ook bijzonder nuttig. Bloembollen bevatten relatief veel nectar en stuifmeel. Nectar en stuifmeel vormen essentieel voedsel voor insecten, onder meer om weerstand op te bouwen en om er hun larven mee te voeden. Als de omringende beplanting nog weinig te bieden heeft, vliegen insecten massaal op de wel aanwezige vroegbloeiende bloembollen. Veel insecten vliegen al bij temperaturen van 6 à 7 graden Celsius, op zoek naar voedsel voor de larven. De brandstof die ze hiervoor nodig hebben, is nectar. Juist op die momenten openen zich ook de eerste bolgewassen! Alle reden dus om daar veel meer van aan te planten.
Wat we nu kunnen doen: slim maaien, niet schoffelen, een beetje mest en heel veel liefde
Het is bijna april en als u als groenprofessional uw best hebt gedaan (of natuurlijk uw klant!), staan uw projecten momenteel vol met bloeiende verwilderingsbollen, zoals Chionodoxa, Puschkinia, Anemone blanda, Leucojum en heel veel narcissen. Als uw klant geluk heeft, staan ook vele tulpen in de prachtigste kleuren in de borders op springen en komen ook Alliums, Camassia's en Nectaroscordum op. Als er bollen in het gras geplant zijn die nu bloeien, is het tijd om te gaan rekenen: wacht met het maaien van de bloeiende tapijten in het gazon tot zeven à acht weken na de bloei. De bollen hebben die tijd nodig om voedsel voor volgend jaar te produceren, zodat ze talrijker terug kunnen komen. Geen probleem, toch? Langer gras kan ook heel mooi zijn; insecten profiteren ervan en als het eenmaal gemaaid is, herstelt het zich snel. Ik weet zeker dat uw klant met een goede uitleg overtuigd wordt.
Ook de verwilderingsbollen die in borders en onder heesters staan, hebben die periode nodig. Ga daar dus niet hardhandig schoffelen, maar wied voorzichtig - dat is ook veel beter voor de uitlopende vaste planten - en laat de uitgebloeide bollen met rust. Dan krijgen ze de kans om rustig uit te bloeien en zaad te vormen dat onder andere door mieren wordt verspreid. Zo worden de voorjaarsbloemtapijten nog mooier en schilderachtig. Geef bollen juist nu wat biologische kaliumrijke mest, zoals Ecobloei van Innogreen. Bloembollen bloeien immers op hun reserve en kunnen nu alle extra voeding goed gebruiken om volgend jaar weer te kunnen presteren.
En ... plant zomerbollen!
We hebben het nu meer dan ooit nodig om naar iets moois en troostrijks uit te kijken. En nu is het (bijna) tijd om zomerbollen te planten. De Nederlandse kwekers telen een fantastisch sortiment, dat u met een paar muisklikken kunt laten bezorgen. Bestel ze nu, om ze vanaf half mei in uw projecten te verwerken: plant dahlia's, nerines, amarines en gladiolen in prairieborders en tussen siergrassen, Crocosmias tussen de rozen, en vul potten met kortstelige dahlia's, nerines, kleinbloemige gladiolen en Eucomis. Ik maak ieder jaar geweldige combinaties met siergrassen, eenjarigen en kuipplanten zoals Salvia's en Helichrysum. In een volgend nummer zal ik een paar geheime recepten prijsgeven.
En vergeet de herfstbloeiende bolgewassen niet: denk aan Colchicum (herfstijloos) en herfstbloeiende krokus, of de echte saffraankrokus op warme zonnige plekken! Ook de roze of wit bloeiende Cyclamen hederifolium is een prachtig knolgewas, dat vanaf september/oktober bloeit. Allemaal nu te koop.
Maak nu alvast plannen voor voorjaar 2021!
Want genieten is vooruitzien, zei bollenkweker en groenschrijfster Rita van der Zalm al. In haar boek uit 1996, 'Bloembollen, een liefde voor het leven', dat hier als een bijbel naast me ligt, schrijft ze dat het voorjaar al in het najaar begint als het tijd is om bollen te planten. En de beste tijd om met bollen plannen te beginnen, is dus nu! De najaarscatalogus van JUBHolland is net verschenen, dus bestudeer die alvast, doe uw bestelling en plan het bollenplanten alvast in bij uw opdrachtgevers. De kwekers/leveranciers zitten klaar om u met raad en daad bij te staan. Zo heeft JUBHolland speciaal voor hoveniers een lijst samengesteld met goed groeiende, makkelijke en vooral mooie soorten. Die wordt u gewoon toegestuurd om met uw klant te kunnen delen.
Laten we in deze periode vooral doorgaan met tuinieren, genieten van bloemen en ontluikend groen en ook tuinplannen maken voor de toekomst. Plant heel veel bloembollen, juist nu. Ze zijn voedsel voor onze ziel, of dat nu in een vaas is of in de tuin.
|
|
| Er zijn nog geen reacties. |
Tip de redactie
|
